Chỉ sau 2 năm vận hành thương mại (16/10/2011 - 16/10/2013), Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 đã vượt mốc sản lượng điện 10 tỉ kWh. Đây là thành tích đáng nể so với một nhà máy điện có quy mô công suất tương tự. Để làm được điều đó, tiếp nối những thành công của giai đoạn đầu tư xây dựng trước đây, Công ty Cổ phần Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (PV Power NT2) đã có những bước trưởng thành vượt bậc trong giai đoạn vận hành. Nhân dịp này, phóng viên Báo điện tử PetroTimes có cuộc phỏng vấn TS Hoàng Xuân Quốc - Giám đốc PV Power NT2.
PV: Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 đã đạt mốc sản lượng 10 tỉ kWh vào ngày 25/9/2013 vừa qua, sự kiện này có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với PV Power NT2, thưa ông?
TS Hoàng Xuân Quốc: Đây là mốc quan trọng đánh dấu công tác vận hành an toàn và hiệu quả sau 2 năm đi vào vận hành thương mại, mốc này đạt được sớm hơn khoảng 2 tháng so với dự kiến trước đây (cuối tháng 11/2013). Mốc sản lượng này khẳng định PV Power NT2 hoàn toàn làm chủ công tác vận hành và bảo trì, bảo dưỡng nhà máy, khẳng định sự vững vàng, trưởng thành của đội ngũ cán bộ, công nhân viên công ty trong giai đoạn sản xuất kinh doanh hiện nay, tiếp nối những thành tích đã được ghi nhận trong giai đoạn đầu tư xây dựng Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 trước đây.
Thực tế sản lượng điện hiện nay của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 tương đương khoảng 4% sản lượng điện quốc gia, bên cạnh đó nhà máy còn góp phần tích cực trong việc ổn định vận hành lưới điện, điều này khẳng định vị thế quan trọng của Nhơn Trạch 2 trong hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là ở khu vực miền Đông Nam Bộ.
Tiến sĩ Hoàng Xuân Quốc - Giám đốc PV Power NT2
Việc đạt mốc 10 tỉ kWh còn cho thấy sự chủ động và tích cực trong của PV Power NT2 trong việc tham gia vào thị trường phát điện cạnh tranh nhờ có ưu thế vượt trội về hiệu suất, khả năng vận hành tin cậy và linh hoạt trong dải phụ tải rộng, cùng với vị trí thuận lợi ngay tại trung tâm tam giác kinh tế trọng điểm của phía nam là TP Hồ Chí Minh - Đồng Nai - Bà Rịa - Vũng Tàu.
PV: Điểm lại hoạt động sản xuất kinh doanh trong 9 tháng đầu năm 2013, đâu là những kết quả khả quan mà PV Power NT2 đã đạt được?
TS Hoàng Xuân Quốc: Thời gian qua ban lãnh đạo công ty đã rất nỗ lực chỉ đạo các hoạt động sản xuất kinh doanh và vận hành Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 đảm bảo chất lượng an toàn, hiệu quả và tuân thủ các định mức kinh tế - kỹ thuật. Công ty luôn chủ động xử lý kịp thời các sự cố, hiện tượng bất thường của thiết bị để công tác vận hành nhà máy luôn được đảm bảo. Bên cạnh đó, PV Power NT2 cũng có chiến lược chào giá hợp lý, tối ưu hóa bản chào theo mục tiêu sản xuất kinh doanh cụ thể từng ngày, từng tháng, trên cơ sở thu thập, phân tích thấu đáo các thông tin về thị trường điện và nhu cầu hệ thống. Kết quả là sản lượng điện thương phẩm của công ty vượt 13,67% so với chỉ tiêu kế hoạch 9 tháng đầu năm 2013, doanh thu đạt 4.186 tỉ đồng (bằng 80,15% kế hoạch năm), lợi nhuận đạt 163,7 tỉ đồng (chưa tính đến chênh lệch tỷ giá).
Bên cạnh nỗ lực thực hiện tốt kế hoạch sản xuất kinh doanh, công ty cũng rất quan tâm đến việc thực hiện hành tiết kiệm, chống lãng phí. Riêng trong 9 tháng đầu năm 2013, PV Power NT2 đã tiết kiệm, tiết giảm chi phí ước tính khoảng hơn 8,1 tỉ đồng (vượt 16,57% mức chi phí đăng ký tiết giảm cho cả năm).
PV: Nhìn lại chặng đường kể từ khi Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 chính thức đi vào vận hành thương mại trong hệ thống điện quốc gia vào ngày 16/10/2011, theo ông đâu là những thành quả ấn tượng trong 2 năm qua của PV Power NT2?
TS Hoàng Xuân Quốc: Theo tôi, đó là chặng đường 2 năm nỗ lực với quyết tâm cao của tập thể cán bộ, công nhân viên PV Power NT2 để đảm bảo vận hành nhà máy ổn định, tin cậy và an toàn với hiệu suất cao, đạt hiệu quả bước đầu trong thị trường điện cạnh tranh, qua đó hoàn thành vượt mức tất cả các chỉ tiêu kế hoạch đề ra. PV Power NT2 đã khẳng định bước tiến mới vững chắc trong việc làm chủ công nghệ turbine khí chu trình hỗn hợp, xây dựng được bộ máy nhân lực tuy còn rất trẻ nhưng đã được thử thách, vững vàng đảm nhiệm tốt công tác vận hành liên tục 24/24 giờ.
Chúng tôi tự hào với đội ngũ cán bộ, kỹ sư vận hành được đào tạo bài bản, làm việc chuyên nghiệp, trưởng thành nhanh, luôn chủ động trong công việc, dự báo được những vấn đề có thể nảy sinh trong quá trình vận hành nhà máy. Công ty đã thực hiện đúng, đầy đủ các thủ tục, quy định của thị trường phát điện cạnh tranh và có sự phối hợp tốt với các đơn vị liên quan của EVN như điều độ và truyền tải điện.
Toàn cảnh Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 về đêm
Sự kiện vượt mốc 10 tỉ kWh điện còn đánh dấu sự phối hợp hiệu quả giữa PV Power NT2 với các nhà thầu và đối tác trong việc kịp thời phát hiện và xử lý các tồn tại, khắc phục, giảm thiểu các sự cố, thực hiện bảo trì bảo dưỡng thường xuyên, định kỳ một cách kịp thời các trang thiết bị, qua đó luôn giữ cho Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 ở trong điều kiện vận hành tốt nhất có thể.
Thử thách lớn nhất đối với Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 thời gian qua chính là sự cố đường dây 500kV dẫn đến sa thải phụ tải trên diện rộng và gây mất điện toàn miền Nam vào ngày 22/5/2013, ảnh hưởng rất lớn đến các nhà máy điện thuộc hệ thống. Tuy vậy, Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 đã kịp thời dừng sự cố an toàn và là một trong những nhà máy điện đầu tiên khởi động và hòa lưới điện trở lại sau sự cố lưới điện quốc gia nói trên, được EVN và được Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia đánh giá cao.
Có thể nói thành quả chủ yếu nhất sau 2 năm vận hành thương mại chính là sự trưởng thành của công ty trong hoạt động sản xuất kinh doanh điện năng, trên tất cả các lĩnh vực từ kỹ thuật - sản xuất, vận hành, bảo dưỡng sửa chữa cho đến năng lực phân tích, tính toán, chào giá tham gia thị trường điện cạnh tranh. Đây là một bước tiến mới quan trọng trong công tác quản lý và nâng cao năng lực bộ máy của PV Power NT2.
Để được những thành quả nêu trên, bên cạnh sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm của tập thể lãnh đạo và sự đoàn kết, hợp sức đồng tâm của đội ngũ cán bộ quản lý, kỹ sư, công nhân vận hành, công ty còn luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo, động viên kịp thời của cổ đông chi phối là Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power - đơn vị thành viên của Petrovietnam), vì mục tiêu chung xây dựng ngành điện lực dầu khí ngày càng vững mạnh.
PV: Thế còn các chính sách về khoa học công nghệ, sáng kiến cải tiến có đóng góp gì vào thành công trong công tác vận hành Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 hay không, thưa ông?
TS Hoàng Xuân Quốc: Được sở hữu và khai thác một nhà máy điện với công nghệ hiện đại, trình độ tự động hóa vào loại cao nhất trong số các nhà máy nhiệt điện hiện nay của Việt Nam, PV Power NT2 luôn chú trọng triển khai mạnh mẽ các thành tựu mới nhất của công nghệ thông tin vào quản lý, vận hành để giảm chi phí sản xuất kinh doanh. Chúng tôi cũng đẩy mạnh các phong trào thi đua, sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, các giải quyết sáng kiến phải được triển khai áp dụng nhanh chóng, hiệu quả.
Từ đầu năm 2013 đến nay, đội ngũ vận hành nhà máy đã có không ít sáng kiến quan trọng, hiệu quả cao trong công tác bảo trì, sửa chữa nhằm tránh làm giảm ảnh hưởng đến nguy cơ suy giảm công suất cũng như độ khả dụng của nhà máy, giúp nhà máy vận hành ổn định, an toàn. Điển hình là sáng kiến phục hồi mạch điều khiển điện tử Smart Track đuôi hơi số 2 của nhà máy bị hỏng ngày 9/9/2013 vừa qua. Nếu phải đặt hàng thay mới thiết bị này, ngoài chi phí mua mới trên 450 triệu đồng, còn phải ngừng sự cố làm giảm 50% công suất nhà máy trong khoảng 45 ngày, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả sản xuất kinh doanh cũng như gây thiệt hại rất lớn về doanh thu. Trước tình hình trên, đội ngũ cán bộ, kỹ sư công ty đã khẩn trương ngày đêm nghiên cứu, phối hợp với các đối tác tìm giải pháp khắc phục sự cố. Kết quả là đã xác định được nguyên nhân, tự sáng chế để thay thế linh kiện bị hư hỏng mà không cần phải mua mới thiết bị với chi phí chưa tới 65 triệu đồng và hoàn thành công tác sửa chữa chỉ trong vòng 3 ngày, đưa đuôi hơi số 2 vận hành trở lại vào ngày 12/9/2013. Đây thực sự là một sáng kiến rất có ý nghĩa.
PV: Công tác tham gia vào thị trường điện cạnh tranh của Nhà máy điện Nhơn Trạch 2 hiện nay như thế nào, thưa ông?
Ông Hoàng Xuân Quốc: Chúng tôi thấy rằng, việc đưa thị trường điện cạnh tranh quốc gia vào vận hành là một bước tiến quan trọng, bước đầu đã phát huy được mặt tích cực, tạo tiền đề thị trường điện phát triển theo hướng bền vững và minh bạch hơn. Trong thị trường điện, các đơn vị phát điện sẽ tự thấy rõ điểm mạnh điểm yếu của mình, điều này sẽ buộc các đơn vị phát điện phải tìm mọi biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như tiết kiệm các chi phí. Đối với Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2, thời gian qua chúng tôi đã bước đầu chủ động tham gia tốt và có được hiệu quả nhất định trong thị trường phát điện cạnh tranh.
Bên trong Phòng điều khiển trung tâm của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2
PV: Theo ông đâu là yếu tố cơ bản để PV Power NT2 đạt hiệu quả khi tham gia thị trường điện cạnh tranh.
TS Hoàng Xuân Quốc: Yếu tố cơ bản để Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 có khả năng tham gia thị trường phát điện cạnh tranh một cách hiệu quả là nhà máy được thiết kế và xây dựng tốt, với các thiết bị hiện đại có hiệu suất cao, khả năng vận hành linh hoạt, tin cậy với độ khả dụng cao, có bộ máy vận hành và kinh doanh điện đủ trình độ và năng lực, hơn nữa lại nằm ở vị trí khá thuận lợi trong hệ thống điện miền Đông Nam Bộ.
PV: Vậy điều gì còn là trở ngại, bất cập cần khắc phục?
TS Hoàng Xuân Quốc: Do đặc thù tỷ trọng thủy điện trong hệ thống khá lớn lại mang tính mùa vụ, nên các nhà máy nhiệt điện trong đó có Nhơn Trạch 2 gặp phải không ít khó khăn khi vận hành trong mùa mưa, do sản lượng hợp đồng (Qc) được phân bổ thấp và giá thị trường điện không cao. Như vậy, chỉ có vào mùa khô (từ tháng 11 đến tháng 4 hằng năm), khi các nguồn phát thủy điện suy giảm đáng kể, thì các nhà máy nhiệt điện mới có được hiệu quả sản xuất kinh doanh khả dĩ trong thị trường điện cạnh tranh hiện nay.
Một vấn đề quan trọng còn vướng mắc hiện nay là Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 vẫn chưa được hưởng giá khí bằng với giá khí cấp cho các nhà máy điện khác của EVN trong khu vực, dẫn đến bất bình đẳng khi tham gia thị trường điện. Mặt khác, giá mua điện năng của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 cho đến nay mới chỉ là giá tạm tính, chưa tính đúng tính đủ làm cho hiệu quả sản xuất kinh doanh điện còn hạn chế. Ngoài ra, thị trường phát điện cạnh tranh hiện mới ở giai đoạn đầu, các văn bản pháp quy, các quy định liên quan vẫn đang trong quá trình hoàn thiện.
Chính vì vậy, chúng tôi mong muốn thị trường phát điện cạnh tranh sẽ tiếp tục được phát triển theo hướng ngày càng minh bạch và bình đẳng hơn. Về giá khí, chúng tôi hy vọng sớm đi đến hòa giá khí để đưa về một mặt bằng giá khí theo nhiệt trị (BTU) cho các nhà máy điện ở khu vực miền Đông Nam Bộ, tạo điều kiện bình đẳng về đầu vào trong thị trường điện. Về hợp đồng mua bán điện (PPA), chúng tôi được biết, trên cơ sở các nhận xét, góp ý của các bên tham gia thị trường điện, Bộ Công Thương đang cập nhật hiệu chỉnh lại Thông tư 41 theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ để tháo gỡ các vướng mắc cho các đơn vị phát điện độc lập (IPP) như PV Power NT2 trong việc phê duyệt và ký kết hợp đồng mua bán điện với giá chính thức hợp lý hơn trong thời gian tới.
PV: Theo ông thì Trung tâm Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch hiện nay đã phát triển xứng tầm?
TS Hoàng Xuân Quốc: Theo hiểu biết của chúng tôi thì hiện nay Trung tâm Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch là địa điểm duy nhất còn lại ở miền Đông Nam Bộ còn có thể phát triển thêm một cách có hiệu quả khoảng 1.500MW công suất phát điện sử dụng công nghệ turbine chu trình hỗn hợp tiên tiến. Thực vậy, với hệ thống đường ống cấp khí và các trạm xử ly, phân phối khí sẵn có, nếu được cung cấp thêm khí nhiên liệu (khí tự nhiên hay LNG), hoàn toàn có thể phát huy hơn nữa lợi thế về địa điểm, tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng kỹ thuật và công nghệ, khả năng thuận lợi về thu xếp vốn, cũng như kinh nghiệm và năng lực của nguồn nhân lực sẵn có ở đây để gia tăng nguồn điện cho đất nước, qua đó tạo bước phát triển hơn nữa cho vùng đất chiến khu rừng Sác năm xưa.
PV: Cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
Niềm tự hào của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 2 là có đội ngũ cán bộ, kỹ sư vận hành được đào tạo bài bản, làm việc chuyên nghiệp, trưởng thành nhanh, luôn chủ động trong công việc, dự báo được những vấn đề có thể nảy sinh trong quá trình vận hành máy móc thiết bị. Phân xưởng vận hành của nhà máy hiện có 80 người (mỗi ca vận hành gồm 12 người), tất cả đều rất trẻ, trên dưới 30 tuổi. Họ đã trưởng thành là độc lập hoàn toàn, không cần chuyên gia hỗ trợ vận hành, trưởng thành trong việc đào tạo và tự đào tạo. PV Power NT2 đã chú trọng đào tạo cho các vận hành viên để tham gia sát hạch độc lập cương vị có thể luân chuyển, thay thế cho nhau để kịp thời có đủ lực lượng vận hành 2 ca 5 kíp.
Trong chiến lược đào tạo của mình, PV Power NT2 sẽ nâng cao năng lực vận hành cho mỗi vận hành viên có thể đảm trách được nhiều cương vị nhằm có thể thay thế trong các vị trí vận hành; đẩy mạnh công tác đào tạo chuyên sâu; tăng cường các khóa đào tạo quản lý kỹ thuật, thị trường điện cạnh tranh cho các bên trực tiếp vận hành.
