VCBS nhận định rủi ro thiếu hụt than và giá nguyên liệu đầu vào tăng cao ảnh hưởng đến nhóm nhiệt điện, trong khi đó doanh nghiệp thủy điện và điện gió dự kiến tiếp tục được hưởng lợi.
VCBS đánh giá cao tiềm năng của thuỷ điện, điện gió cũng như lĩnh vực nhà thầu xây lắp điện gió. Nguồn Trung Nam Group.
Trong báo cáo phân tích ngành điện nửa cuối năm, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho biết giá than và khí đầu vào tăng mạnh khiến cho giá bán trên thị trường điện cạnh tranh tăng mạnh trong 4 tháng đầu năm và giảm dần khi mưa nhiều trong tháng 5. Bên cạnh đó La Nina vẫn tiếp diễn gây ra mưa nhiều ở khu vực phía Bắc, miền Trung ngay trong cao điểm mùa khô.
VCBS dẫn báo cáo Viện nghiên cứu thời tiết và xã hội của Mỹ (IRI), khả năng xảy ra La Nina có thể suy yếu trong tháng 7, 8 và mạnh trở lại từ tháng 9 trở đi với xác suất quanh 60%. Đây là tỷ lệ khá cao trong mùa mưa năm nay có thể gây ra mưa nhiều tại khu vực trung tâm phía Tây Thái Bình Dương, bao gồm Việt Nam. Thêm vào đó, nhiệt độ bề mặt biển khu vực Tây Thái Bình Dương quanh khu vực Indonesia và Việt Nam đang cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 0,5 oC gây bốc nhiều hơi nước. Đồng thời, rãnh áp thấp từ Trung Quốc kéo xuống miền Bắc gây mưa dông trong kéo xuống Việt Nam ngay trong mùa khô. Lưu lượng nước về hồ lên gần 5.000 m/s – 8.000 m/s khiến cho nhà máy Hòa Bình và Sơn La bắt đầu phải mở 2 và 5 cửa xả đáy từ ngày 12/6 – 17/6.
Theo đó, thủy điện từ cuối tháng 5 tới nửa đầu tháng 6 liên tục được huy động tới 50% trong giờ cao điểm buổi trưa và hơn 90% công suất trong giờ cao điểm buổi tối khi không còn đóng góp bởi điện mặt trời.
Do vậy, VCBS cho rằng các công ty có các nhà máy thủy điện ở khu vực Bắc bộ tới Bắc Trung Bộ sẽ được hưởng lợi lớn khi mùa mưa quay trở lại đồng thời với La Nina mạnh trở lại như REE, CHP, TBC, S55, HDG, PC1…
Ngược lại, doanh nghiệp nhiệt than và khí kém khả quan trong thời gian tới do ảnh hưởng của nhiên liệu đầu vào và các nguồn khác phát điện tốt hơn dự kiến. Bên cạnh thủy điện thì năng lượng tái tạo đã trực tiếp lấy đi thị phần của nhiệt điện than và nhiệt điện khí hơn 10%.
Về điện gió, VCBS cho biết dự kiến tại khu vực miền Trung gió sẽ được cải thiện dần từ cuối quý 3 do bắt đầu chịu ảnh hưởng bởi các cơn bão.
Theo VCBS, hiện còn 178 MW điện gió đã hòa lưới nhưng chưa được COD. Ngoài ra còn 711,55 MW công suất chưa hòa lưới của các dự án hòa lưới 1 phần dự án và còn hơn 3.300 MW công suất đã ký hợp đồng nhưng chưa xây dựng/bắt đầu triển khai xây dựng do chủ đầu tư xác định sẽ không kịp COD đúng hạn.
“Có thể sẽ có chính sách giá cho các nhà máy chuyển tiếp này đầu tiên sau đó mới có chính sách giá cho các dự án khác. Dự kiến giá sẽ thông qua cơ chế đàm phán cho từng dự án theo khung giá phát điện được Chính phủ ban hành tương tự như khung giá phát điện hiện đang dành cho các loại hình thủy điện, nhiệt điện”, VCBS dự báo.
Từ đó, VCBS nhận định, các công ty có các dự án điện gió chuyển tiếp như GEG, BCG khi có chính sách mới dành cho các dự án đã ký hợp đồng PPA nhưng chưa COD kịp thời hạn 1/11/2021, cùng các công ty thầu xây lắp các dự án điện gió, nhất là điện gió ngoài khơi được ưu tiên phát triển trong giai đoạn từ nay đến 2045 như PC1, TV2, PVS…sẽ được hưởng lợi.
Về dài hạn, theo VCBS, dự thảo mới nhất của quy hoạch điện VIII có kịch bản chuyển đổi năng lượng theo hướng xanh hơn quy hoạch cũ theo chỉ đạo Thủ tướng sau Hội nghị COP 26. Đây sẽ là cơ hội cho điện gió, đặc biệt là điện gió ngoài khơi trong giai đoạn 2022 – 2030.
Cụ thể, từ nay tới 2030, định hướng sẽ là giảm nhiệt điện than và chủ yếu tăng tuabin khí hỗn hợp (TBKHH) dùng LNG, các nguồn khí nội dự kiến sẽ có thêm khí từ Lô B Ô Môn và Cá Voi Xanh. Tuy nhiên các mỏ khu vực Đông Nam Bộ sẽ suy giảm mạnh và các nhà máy điện ở khu vực này sẽ phải sử dụng tới khí LNG nhập khẩu.
Từ 2030 năm 2045, duy trì nhiệt điện than từ năm 2030, không phát triển mới và có định hướng chuyển đổi sang sử dụng đốt biomass/ammoniac. Trước COP26, TBKHH sẽ là một trong những nguồn phát triển mạnh nhất nhưng đến giai đoạn này giảm tới 44% so với công suất trước đó mà chủ yếu tập trung vào tăng mạnh điện gió gần bờ/trên bờ và ngoài khơi, điện mặt trời. Ngoài ra còn phát triển công nghệ lưu trữ điện năng khi lúc này tỷ lệ năng lượng tái tạo đã lên tới 49% nguồn điện với đặc điểm biến thiên mạnh và lúc này có thể công nghệ lưu trữ điện đã phát triển với mức giá tốt hơn.
VCBS cho hay dự thảo này gần như đã được thông qua, chỉ còn một vài vướng mắc về tỷ lệ điện sử dụng LNG do giá khí hiện tại cao và không chủ động được nguồn cung khí trong nước. Theo đó, các doanh nghiệp phát triển năng lượng tái tạo, nhiệt điện LNG hay các công ty thầu xây lắp nhà máy điện, mạng lưới truyền tải điện sẽ được hưởng lợi như REE, GEG, HDG, BCG, PV1, TV2, PVS, POW…
VCBS đặc biệt lưu ý đến hai cổ phiếu là GEG và PC1 với kỳ vọng có chính sách giá mới cho các dự án điện gió chuyển tiếp cùng việc đã đưa vào hoạt động các dự án điện gió từ cuối năm 2022 giúp doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng mạnh trong năm nay.
Nguồn: CafeF 
