Tình hình thực hiện 5 dự án điện quan trọng của quốc gia vừa được Bộ Công Thương thừa ủy quyền Chính phủ báo cáo tới Quốc hội. Báo cáo đề cập đến việc thu xếp vốn và các biện pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ của các dự án điện này.
Theo báo cáo, dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đã thu xếp được vốn bằng hiệp định liên chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga về việc cung cấp tín dụng xuất khẩu của Chính phủ Nga để tài trợ xây dựng dự án (đã ký kết ngày 21-11-2011). Đến nay, dự án có tổng mức đầu tư 200.000 tỷ đồng (tại thời điểm lập dự án, quí 4-2008) đã hoàn thành công tác khảo sát giai đoạn một để lựa chọn vị trí nhà máy, nộp báo cáo lựa chọn địa điểm giai đoạn 1 và đang triển khai khảo sát giai đoạn hai.
Theo kế hoạch, việc hoàn thành lập hồ sơ phê duyệt địa điểm và báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) vào cuối tháng 12-2013. Dự án này do đối tác Nga xây dựng.
Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 2 cũng đã cơ bản hoàn thành công tác lập hồ sơ phê duyệt địa điểm. Dự kiến nhà thầu tư vấn lập hồ sơ phê duyệt địa điểm cho dự án là Công ty điện hạt nhân Nhật Bản (JAPC) sẽ nộp hồ sơ trong quí 4 năm nay. Bộ Công Thương hiện đang phối hợp với tỉnh Bình Thuận và các bên liên quan giải quyết dứt điểm việc chồng lấn với khai thác titan để đảm bảo cho tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi đúng tiến độ.
Tuy nhiên, dự án này mới đang được Bộ Tài chính Việt Nam liên hệ với phía Nhật Bản đề nghị đàm phàn thỏa thuận về việc cung cấp tín dụng cho dự án và hiện chưa có câu trả lời.
Dự án thủy điện Lai Châu được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tháng 11-2009, dự kiến phát điện tổ máy 1 vào năm 2016 hiện cũng đang được triển khai theo tiến độ, cơ bản đã hoàn thành công tác đào hố móng các công trình chính và bắt đầu đổ bê tông đầm lăn từ tháng 3-2013. Các dự án thành phần như đường giao thông tránh ngập, di dân tái định cư cũng đang được thực hiện. Hiện công tác thu xếp vốn và giải ngân từ Tập đoàn điện lực (EVN) cho thấy đã ký hợp đồng vay 14,5 ngàn tỷ đồng cho dự án từ các ngân hàng thương mại trong nước và đang tiếp tục đàm phán hợp đồng vay tín dụng nước ngoài cho gói thầu cơ điện.
Dự án thủy điện Sông Bung 4 (sông Vu Gia, Thu Bồn) đã khởi công từ tháng 6-2010 nay đã chậm tiến độ một số hạng mục so với thời điểm đàm phán ký hiệp định vay vốn (2008) của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB). Chính phủ đã chỉ đạo chủ đầu tư EVN tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công để đạt tiến độ phê duyệt dự án trong Quy hoạch điện VII. Đến nay, giá trị giải ngân của tổng các nguồn vốn trong kế hoạch 2013 đạt 753 tỷ đồng/1.210 tỷ đồng. Lũy kế từ đầu đến 30-7-2013 đạt khoảng 68% tổng mức đầu tư (gần 5.000 tỷ đồng), trong đó gần một nửa dự án vay vốn từ ADB.
Dự án thủy điện Thượng Kon Tum (sông Đắk Nghé, nhánh thượng nguồn sông Sê san) hiện cũng bị chậm tiến độ một số hạng mục ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án. Chủ đầu tư là Công ty cổ phần Vĩnh Sơn - Sông Hinh đã xem xét phê duyệt điều chỉnh tiến độ vận hành phát điện và hoàn thành toàn bộ dự án vào năm 2015, chậm khoảng 1 năm so với yêu cầu trong quy hoạch điện VII. Ngoài 30% vốn tự có của chủ đầu tư (1.700 tỷ đồng), chủ đầu tư đã ký hợp đồng vay vốn tín dụng xuất khẩu với một ngân hàng của Cộng hòa Áo và đang làm việc với các ngân hàng trong nước để thu xếp đủ vốn cho dự án. Vốn vay thương mại dự tính là 2.900 tỷ đồng và phát hành trái phiếu doanh nghiệp 500 tỉ đồng. Đến nay các nguồn giải ngân chỉ yếu từ vốn tự có của chủ đầu tư.
Dự án thủy điện Sơn La, tính đến hết tháng 9-2013, sau khi đi vào vận hành từ tháng 12-2010 đã cung cấp 19 tỷ kWh cho hệ thống điện quốc gia. Hiện công tác thử nghiệm, hiệu chỉnh chế độ chạy bù đồng thời 3 tổ máy đang được tiếp tục xem xét, xử lý. Việc lập hồ sơ quyết toán công trình, đến tháng 7-2013 đã hoàn thành được gần 8.000 tỷ đồng so với tổng giá trị 26.658 tỉ trong tổng mức đầu tư dự án điều chỉnh (không kể lãi vay trong thời gian xây dựng).
