Cũng như tất cả các dự án lưới điện khác, khó khăn nhất trong việc triển khai dự án đường dây 500 kV PLeiku- Mỹ Phước- Cầu Bông (mạch 3) là vấn đề bố trí vốn cho dự án và giải phóng mặt bằng (GPMB)
Thi công trên công trình ĐZ 500 kV mạch 3. Ảnh: Ngọc Loan
Tích cực thu xếp vốn
Theo ông Nguyễn Đức Tuyển- Giám đốc Ban Quản lý các dự án điện miền Trung (Ban AMT), tổng vốn đầu tư cho dự án khoảng trên 9.288 tỷ đồng, chủ yếu là vốn vay từ các nguồn : WB, ADB, AFD, Vietinbank, VDB và vốn vay tín dụng thương mại do EVNNPT thu xếp.
Hiện nay, việc thu xếp khoản vay 2.300 tỷ đồng của Vietinbank đã được ký hợp đồng vay nhưng vẫn chưa thể giải ngân.
Ông Đặng Phan Tường – Chủ tịch Hội đồng thành viên EVN NPT cho biết, Khoản vay này được triển khai từ năm 2011, thời điểm đó do thị trường tín dụng trong nước đang có diễn biến xấu, Vietinbank chỉ đồng ý cho NPT vay vốn với điều kiện Chính phủ phải bảo lãnh và đã được Chính phủ đồng ý.
Tuy nhiên, sau khi NPT và Vietinbank hoàn thiện các thủ tục vay và trình Bộ Tài chính cấp bảo lãnh Chính phủ thì Bộ Tài chính yêu cầu mức phí bảo lãnh là 1,3%/năm. Với mức phí này, cộng với lãi suất phải trả Vietinbank thì chi phí vốn của dự án quá cao, không đảm bảo hiệu quả dự án. Do đó, EVNNPT đã đề nghị và được Vietinbank chấp thuận bảo lãnh của EVN thay cho bảo lãnh Chính phủ.
Cũng theo ông Tường, hiện Vietinbank đã có văn bản trình Ngân hàng Nhà nước về vấn đề này. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa giải quyết xong nên khoản vay này chưa thể giải ngân được. Mặc dù vậy, NPT đã thu xếp được vốn để kịp thời thanh toán cho các nhà thầu, bao gồm vốn tạm ứng của EVN và NPT vay ngắn hạn “bắc cầu” cho khoản vay dài hạn. Đồng thời, để đáp ứng tiến độ dự án, EVN sẽ tiếp tục ứng vốn cho NPT khi có nhu cầu thanh toán cho nhà thầu, khi khoản vay giải ngân được, NPT sẽ hoàn trả lại EVN.
Riêng khoản vốn vay ADB, AFD đã được ký hiệp định vay giữa đại diện Ngân hàng Nhà nước, EVNNPT và ADB/AFD nhưng việc giải ngân bị chậm do vướng một số thủ tục liên quan như kế hoạch quản lý môi trường, công tác đền bù đối với phía ADB, điều kiện để rút vốn đối với phía AFD và hợp đồng thế chấp tài sản hình thành từ vốn vay đối với phía Việt Nam. Trong thời gian qua, NPT đã nỗ lực ở mức cao nhất, bám sát các bộ ngành có liên quan và ngân hàng cho vay lại để đưa khoản vay vào giải ngân càng sớm càng tốt. Hiện nay, hai khoản vay này đã hoàn tất các thủ tục trong nước và đã sẵn sàng giải ngân.
Cơ bản giải quyết giải phóng mặt bằng
Điều quan ngại nhất hiện nay đối với các đơn vị thi công cũng như chủ đầu tư là vướng mắc trong đền bù GPMB. Ông Nguyễn Đức Tuyển – Giám đốc Ban Quản lý các dự án điện miền Trung (AMT) cho biết, đơn giá bồi thường hỗ trợ đất và tài sản trên đất tại các địa phương thường thấp hơn giá trị thực nên nhiều hộ dân không nhận tiền, không bàn giao mặt bằng, cản trở thi công. Đoạn tuyến qua huyện Đăk Song, Tuy Đức, Đăk RLấp (tỉnh Đăk Nông), Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) có rất nhiều hộ dân xây nhà mới trên diện tích đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm tại các vị trí móng và trong phạm vi hành lang an toàn đường điện nhằm trục lợi tiền đền bù từ dự án, gây khó khăn cho công tác GPMB, chậm tiến độ thi công. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh có đường dây đi qua chỉ đạo giải quyết dứt điểm các vướng mắc, bàn giao xong mặt bằng các vị trí móng cột của đường dây 500 kV mạch 3 trước 15/7/2013, hoàn thành bồi thường hành lang tuyến trước 15/8/2013 nhưng đến nay vẫn còn 1 số vị trí chưa GPMB được. Hiện chủ đầu tư đang tích cực làm việc với lãnh đạo địa phương giải quyết nốt tồn tại. Theo ông Tuyển, toàn bộ phương án hành lang tuyến niêm yết trên toàn tuyến đã hoàn tất, trong tháng 10 sẽ hoàn tất trả đền bù phần móng, tháng 11 sẽ đền bù xong phần hành lang tuyến. Phần thi công móng sẽ kết thúc trong tháng 11, hoàn tất dựng cột trong tháng 12, từ giữa tháng 12 bắt đầu triển khai kéo dây. Ông Tuyển khẳng định, đến thời điểm này, tiến độ và chất lượng công trình đang được kiểm soát chặt chẽ, chắc chắn cuối tháng 4 sẽ cán đích đúng hẹn
ĐZ 500kV Pleiku-Mỹ Phước-Cầu Bông có quy mô mạch kép dài 437,514km từ TBA 500kV Pleiku đến TBA 500kV Cầu Bông và mở rộng diện tích tại các trạm 500 kV Pleiku và Cầu Bông. Dự án được khởi công tháng 10/2011, dự kiến đóng điện 28/4/2014.
